ΣΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΠΟΨΗ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ»
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟ ΠΑΣΤΡΑ
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΠΑΣΤΡΑΣ: Η επικαιρότητα έχει επισκιάσει τα πάντα το τελευταίο διάστημα. Πώς ανταποκριθήκατε στη διαχείριση της τραγωδίας των Τεμπών;
ΖΩΗ ΡΑΠΤΗ: Από πλευράς μας, από την πρώτη στιγμή επιστρατεύσαμε κάθε μέσο για να απαλύνουμε τον πόνο αυτών των ανθρώπων. Βρεθήκαμε στο πλευρό τους, αρχικά με 9 κλιμάκια επαγγελματιών ψυχικής υγείας που επιχειρούσαν στα νοσοκομεία διακομιδής των τραυματιών, με τη γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306, καθώς δημιουργήθηκε η ειδική επιλογή 3 για την υποστήριξη των οικογενειών των θυμάτων, των τραυματιών, των οικείων τους και όλων των επιβαινόντων στη μοιραία αμαξοστοιχία. Επίσης αξιοποιήσαμε άλλα σύγχρονα εργαλεία τηλεψυχιατρικής και δημιουργήσαμε ένα πανελλαδικό δίκτυο Δομών στα πανεπιστημιακά και τα γενικά νοσοκομεία της χώρας και σε κέντρα ψυχικής υγείας, ώστε να απευθύνονται εκεί οι πληγέντες μετά την επιστροφή τους στον τόπο κατοικίας τους. Οι επαγγελματίες υγείας της Εθνικής Γραμμής 10306, μέσα στις πρώτες ημέρες μετά το τραγικό δυστύχημα επικοινώνησαν με όλους τους επιβαίνοντες του μοιραίου τρένου που επέστρεψαν στα σπίτια τους και με όλους τους νοσηλευόμενους-πλην των ασθενών που βρίσκονται σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας- καθώς και με περισσότερους από 100 συγγενείς των θυμάτων. Οι ειδικοί που στελεχώνουν την γραμμή 10306 διαπίστωσαν ότι για τους πληγέντες το σοκ ήταν ακόμα πιο δύσκολα διαχειρίσιμο από το αντίστοιχο στην τραγωδία στο Μάτι, καθώς μετά την σύγκρουση των τρένων επικράτησε σκοτάδι και αυτή η τραυματική ανάμνηση του σκοταδιού δυσχεραίνει τον ύπνο στους ανθρώπους που βίωσαν αυτή την τραγωδία.
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΠΑΣΤΡΑΣ: Πρόσφατα παρουσιάσατε ως Υφυπουργός Υγείας το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία για την περίοδο 2021-30. Πείτε μας λίγα λόγια για αυτό.
ΖΩΗ ΡΑΠΤΗ: Η εμπειρία της πανδημίας, αλλά και των φυσικών καταστροφών και των άλλων δεινών με τα οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι, με πιο πρόσφατο την ανείπωτη τραγωδία με το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών ανέδειξε με εμφατικό τρόπο την ανάγκη της δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ψυχική Υγεία, ώστε να αποτυπώσουμε τις πολιτικές μας για την επόμενη μέρα και να χαράξουμε τη στρατηγική μας για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών. Σε αυτή την πρόκληση ανταποκριθήκαμε άμεσα συστήνοντας αρχικά την Εθνική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, με την συμμετοχή ειδημόνων στο πεδίο της ψυχικής υγείας από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Στη συνέχεια, με την καίρια συμβολή τους, εκπονήσαμε Εθνικό Σχέδιο Δράσης, με ορίζοντα δεκαετίας, για την υποστήριξη παιδιών, εφήβων, ηλικιωμένων, εργαζομένων, πασχόντων με άνοια και αυτισμό στην κοινότητα, με έμφαση στην πρόληψη και την ένταξη των ψυχικά ασθενών στην αγορά εργασίας, στον αποστιγματισμό και στην έγκαιρη αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης. Με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2021 – 2030 ανοίγουμε την πόρτα σε ένα νέο σύστημα ψυχικής υγείας, με σύγχρονες, κοινοτικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, που αφορούν όλο τον πληθυσμό και έχουν επίκεντρο τον άνθρωπο. Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει δώσει το πράσινο φως για τη χρηματοδότηση νέων δομών και υπηρεσιών και ήδη έχουμε ξεκινήσει εγκαινιάζουμε και να θέτουμε σε λειτουργία 66 από τις 106 νέες δομές που θα αναβαθμίσουν τον τομέα της ψυχικής υγείας για όλους τους Έλληνες.
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΠΑΣΤΡΑΣ: Αναλάβατε Υφυπουργός Υγείας σε μία δύσκολη υγειονομική περίοδο. Ποιες ήταν οι προκλήσεις που αντιμετωπίσατε με τη διαχείριση της πανδημίας;
ΖΩΗ ΡΑΠΤΗ: Όταν ο Πρωθυπουργός μας μου έκανε την τιμή να αναλάβω το Χαρτοφυλάκιο για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις, είχαν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται οι καταλυτικές επιπτώσεις της πανδημίας, στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Η κατάθλιψη παρουσίασε αλματώδη αύξηση από το 4% στο 24%, το άγχος, η κούραση οι διαταραχές ύπνου και πρόσληψης τροφής αυξήθηκαν ανησυχητικά, τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας πολλαπλασιάστηκαν, η έμφυλη βία κατέγραψε τέτοια αύξηση που σόκαρε το Πανελλήνιο και γενικά η βία αυξήθηκε δραματικά, με θύματα τους πιο αδύναμους: παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένους. Παράλληλα, εκτοξεύθηκαν οι εθισμοί με προεξέχοντα τον διαδικτυακό εθισμό των παιδιών και των εφήβων. Bullying, διαδικτυακή αποπλάνηση, εθισμός στις οθόνες, ρητορική μίσους, challenges θανάτου στα social media, διακίνηση fake news γνώρισαν μεγάλη αύξηση, ειδικά στις νεαρές ηλικίες. Παράλληλα αυξήθηκαν οι εθισμοί στο αλκοόλ, τα ναρκωτικά, τον τζόγο (κυρίως τον ηλεκτρονικό τζόγο). Στο Υπουργείο Υγείας, σχεδιάζουμε δράσεις και υλοποιούμε πολιτικές για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των παιδιών και εφήβων μας, με ειδική μέριμνα για όσους παλεύουν με τον εθισμό στο διαδίκτυο και άλλες εξαρτητικές συμπεριφορές . Έχοντας διαπιστώσει από νωρίς την έλλειψη σε δομές και υπηρεσίες για αυτή την πληθυσμιακή ομάδα στη χώρα μας, εξασφαλίσαμε πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης για τη δημιουργία 35 νέων κοινοτικών δομών ψυχικής υγείας για παιδιά και τις οικογένειές τους σε όλη την επικράτεια, με έμφαση στα Κέντρα Ημέρας, και τις Κινητές Μονάδες. Επίσης, σχεδιάζουμε νέες δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την απεξάρτηση. Ήδη λειτουργούν στην χώρα θεραπευτικά προγράμματα όπως το Τμήμα Προβληματικής Χρήσης Διαδικτύου στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής/18 Άνω (στην οδό Βουρνάζου 34, Αμπελοκήπους) και Μονάδα Απεξάρτησης από Αλκοόλ, Φάρμακα και Τυχερά Παιχνίδια στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. Επίσης, στοχευμένες υπηρεσίες παρέχονται από οργανισμούς που ασχολούνται με την απεξάρτηση. Ειδικότερα, το ΚΕΘΕΑ έχει δημιουργήσει προγράμματα εφήβων και νεαρών ενηλίκων που προσφέρουν υποστήριξη για τον εθισμό στο διαδίκτυο και τα video games. Παράλληλα, ο ΟΚΑΝΑ υλοποιεί προγράμματα αυτοβοήθειας σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που παρέχουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε ανθρώπους με προβλήματα εξάρτησης από παράνομες ναρκωτικές ουσίες, από αλκοόλ καθώς και ανθρώπους με συμπεριφορικές εξαρτήσεις, όπως το διαδίκτυο. Εξίσου σημαντική είναι η πρόληψη. Δράσεις πρόληψης σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ και την αυτοδιοίκηση και στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης με το Υπουργείο Εσωτερικών, πραγματοποιούν τα 75 Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας, που λειτουργούν σε όλη την χώρα. Παράλληλα η πανδημία μας δίδαξε την ανάγκη των συνεργασιών, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Σε αυτό το πνεύμα, προχωρήσαμε σε συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το Child Mind Institute της Ν. Υόρκης για την ανάπτυξη Δικτύου Αναφοράς για το Παιδί σε όλη την Επικράτεια, ενώ λειτουργούμε και το νέο Γραφείο του ΠΟΥ στην Αθήνα, στο πλαίσιο του οποίου χρηματοδοτούμε ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την ποιότητα των υπηρεσιών ΨΥ των παιδιών και των εφήβων.
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΠΑΣΤΡΑΣ: Ποια είναι τα «μαθήματα» που άφησε στη χώρα μας η αντιμετώπιση αυτής της πρωτοφανής παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης;
ΖΩΗ ΡΑΠΤΗ: Η πανδημία της COVID-19 ανέδειξε καταρχάς την χρόνια υποχρηματοδότηση των συστημάτων υγείας και τις ελλείψεις στις παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Μας έδειξε ότι δεν ήμασταν έτοιμη να την αντιμετωπίσουμε κι έδωσε το ίδιο μάθημα σε χώρες με πολύ πιο ισχυρά συστήματα υγείας. Παράλληλα, κατά την διάρκεια των 3 ετών της πανδημίας τα προβλήματα ψυχικής υγείας αυξήθηκαν και έγινε εμφανές το σοβαρό ζήτημα που αφορά στην δυνατότητα καθολικής πρόσβασης των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες. Ο Πρωθυπουργός μας, Κυριάκος Μητσοτάκης διέβλεψε από τα αρχικά στάδια της πανδημίας την επερχόμενη “δεύτερη σιωπηλή πανδημία” της ψυχικής υγείας-που επιταχύνθηκε από τα αναγκαία περιοριστικά μέτρα, τα οποία λήφθηκαν για την πρόληψη της διασποράς του κορονοϊού - και δρώντας άμεσα συνέστησε ειδικό Χαρτοφυλάκιο για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις, το οποίο είχα την τιμή να μου αναθέσει. Με σεβασμό στην απόφασή του, μία από τις πρώτες ενέργειές μας ήταν η καταγραφή όλων των υφιστάμενων δομών και υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην χώρα μας με τη δημιουργία ενός ψηφιακού χάρτη. Σε αυτόν τον ψηφιακό χάρτη, κάθε πολίτης μπορεί να βρει τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τις δομές για την ψυχική υγεία και την απεξάρτηση, ώστε να έχει πλήρη γνώση του τι λειτουργεί -και πού- στην επικράτεια. Παράλληλα, με τη διενέργεια μια ταχείας αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας στη χώρα, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, διαπιστώσαμε τις ελλείψεις, την ανάγκη ενίσχυσής των υπηρεσιών και παράλληλα, την ανάγκη δημιουργίας νέων κοινοτικών δομών για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη του γενικού πληθυσμού και των ομάδων που χρήζουν εξειδικευμένης φροντίδας. Η πανδημία επίσης μας δίδαξε την αξία των συμμαχιών. Όπως για την αντιμετώπισή της και την παραγωγή εμβολίων έναντι του κορονοϊού συνεργάστηκαν μεγάλα ερευνητικά κέντρα σε Ευρώπη, ΗΠΑ και άλλες ηπείρους, έτσι και τώρα για την αντιμετώπιση της «δεύτερης πανδημίας» της ψυχικής υγείας, οι συνεργασίες είναι απαραίτητες για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε περισσότερους συμπολίτες μας. Μάλιστα νομοθετήσαμε σχετικά, ώστε να δώσουμε την δυνατότητα και σε άλλους φορείς να συμμετέχουν στην δημιουργία Δομών Ψυχικής Υγείας. Έτσι δημιουργούμε νέες Δομές σε συνεργασία με την Εκκλησία (πχ. ξενώνες για ηλικιωμένους) ή άλλα υπουργεία (π.χ. Κέντρα στήριξης Φοιτητών μέσα στα Πανεπιστήμια σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας και πολιτιστική συνταγογράφηση, δηλαδή θεραπευτική χρήση της Τέχνης σε συνεργασία με το υπουργείου Πολιτισμού. Επίσης εντείνουμε τη συνεργασία μας με τους Δήμους και με τα Επαγγελματικά επιμελητήρια για να μεταφέρουμε την αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών στην κοινότητα, ολοκληρώνοντας το μακρόπνοο σχέδιο της αποασυλοποίησης και να συμβάλλουμε με τους ΚΟΙΣΠΕ στην επαγγελματική αποκατάσταση και την επανένταξη των ασθενών, επιδεικνύοντας μηδενική ανοχή στο στιγματισμό. Η πανδημία μάς έκανε σοφότερους, μάς ένωσε και μάς έδωσε και χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως είναι το Ταμείο Ανάκαμψης που προσφέρει νέες δυνατότητες σε ότι αφορά την στήριξη των συστημάτων υγείας και στον υλικοτεχνικό εξοπλισμό τους, αλλά και σε ότι αφορά τα κτήρια και τις υποδομές.
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΠΑΣΤΡΑΣ: Ποιος είναι ο σχεδιασμός της Νέας Δημοκρατίας για τη στήριξη των αδυνάμων στη νέα τετραετία;
ΖΩΗ ΡΑΠΤΗ: Όπως έχει δηλώσει ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, «η στοχευμένη στήριξη των πιο αδυνάμων αποτελεί μόνιμη κυβερνητική προτεραιότητα». Αυτό το αποδείξαμε και με την κύρωση νομοσχεδίου και μιας σειράς τροπολογιών που προβλέπουν: απαλλαγή του ΕΝΦΙΑ για το 2023 όλων των ακινήτων σε περιοχές οι οποίες έχουν χτυπηθεί από φυσικά φαινόμενα και καταστροφές. Επιπλέον μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού της κυβέρνησης, αλλά κυρίως μέσω διμερών διαπραγματεύσεων που έκαναν και νοικοκυριά και επιχειρήσεις με τους servicers, έχουν ρυθμιστεί δάνεια τα οποία ξεπερνούν τα 35 δισεκατομμύρια ευρώ! Πρέπει επίσης να προσθέσω ότι το «δίχτυ ασφαλείας για τους ευάλωτους ενισχύθηκε περαιτέρω αφού ο πιστωτής θα πρέπει αυτόματα να αποδεχθεί ρύθμιση ως και 420 δόσεις ή και κούρεμα μέχρι και 90% σε περίπτωση που δεν έχει τίποτα να εισπράξει, αν, δηλαδή, ο οφειλέτης έχει χαμηλό εισόδημα και δεν διαθέτει περιουσιακά στοιχεία. Μαζί με το market pass, την αύξηση του κατώτατου μισθού που ανακοινώθηκε και το νομοσχέδιο για τη νομιμοποίηση καταπατημένων εκτάσεων που διεκδικούνται από το δημόσιο, δημιουργείται μια κατάσταση σημαντικά βελτιωμένη για όλους τους συμπολίτες μας – και ειδικά για εκείνους που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΠΑΣΤΡΑΣ: Εν όψει των εκλογών θα θέλαμε να μας μιλήσετε για τις προσωπικές σας θέσεις για την επόμενη τετραετία.
ΖΩΗ ΡΑΠΤΗ: Οι προσωπικές μου θέσεις για την επόμενη τετραετία είναι ακριβώς οι ίδιες με αυτές που είχα και για τις οποίες εργάστηκα την τετραετία που ολοκληρώνεται. Πολιτική δουλειά προσανατολισμένη στην υπηρεσία του πολίτη, υπεράσπιση των αρχών και των αξιών της πατρίδας και του λαού και αγώνας για την ανάδειξη του έργου της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
0 Σχόλια